Doanh nghiệp khai thác tài nguyên hoàn toàn có thể chủ động tối ưu chi phí bằng cách tự xác định miễn, giảm thuế tài nguyên. Quy trình này không phức tạp nhưng đòi hỏi sự chính xác và tuân thủ chặt chẽ theo quy định của pháp luật. Bài viết này sẽ cung cấp một hướng dẫn toàn diện, từ việc xác định điều kiện, chuẩn bị hồ sơ theo mẫu chuẩn, đến quy trình thực hiện chi tiết nhất, giúp doanh nghiệp tự tin áp dụng và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình trong năm 2025.
Việc chủ động trong kê khai và thực hiện các thủ tục miễn giảm thuế tài nguyên không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm một khoản chi phí đáng kể mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp, minh bạch trong hoạt động kinh doanh. Tại Luật Dân Việt, chúng tôi hiểu rằng việc nắm bắt và vận dụng đúng các quy định pháp luật là chìa khóa để doanh nghiệp phát triển bền vững.
Điều kiện và các trường hợp nào doanh nghiệp được tự xác định miễn, giảm thuế tài nguyên?
Để có thể tự xác định số thuế tài nguyên được miễn, giảm, trước hết, doanh nghiệp (Người nộp thuế – NNT) cần hiểu rõ các quy định pháp lý và xác định xem mình có thuộc đối tượng được hưởng ưu đãi hay không.
Căn cứ pháp lý quan trọng cần nắm vững
Các quy định về miễn, giảm thuế tài nguyên được quy định chi tiết trong các văn bản pháp luật sau, doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý:
- Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14: Quy định chung về quản lý các loại thuế, bao gồm cả thủ tục miễn, giảm thuế.
- Luật Thuế tài nguyên số 45/2009/QH12: Là văn bản pháp lý cao nhất quy định về đối tượng chịu thuế, các trường hợp được miễn, giảm thuế tài nguyên.
- Nghị định số 50/2010/NĐ-CP: Hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế tài nguyên.
- Nghị định 126/2020/NĐ-CP: Quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế, làm rõ hơn về hồ sơ và thủ tục.
- Thông tư 152/2015/TT-BTC: Hướng dẫn chi tiết về thuế tài nguyên, bao gồm các trường hợp miễn, giảm cụ thể.
- Thông tư 80/2021/TT-BTC: Hướng dẫn thi hành Luật Quản lý thuế và Nghị định 126/2020/NĐ-CP, đặc biệt là các biểu mẫu kê khai, bao gồm cả Mẫu số 06/MGTH.
03 trường hợp được miễn thuế tài nguyên phổ biến nhất
Theo quy định tại Điều 9 Luật Thuế tài nguyên và các văn bản hướng dẫn, có một số trường hợp doanh nghiệp được miễn thuế tài nguyên. Dưới đây là 3 trường hợp phổ biến mà doanh nghiệp khai thác có thể tự xác định:
- Khai thác hải sản tự nhiên: Tổ chức, cá nhân khai thác hải sản tự nhiên (cá, tôm, và các loại hải sản khác) được miễn hoàn toàn thuế tài nguyên.
- Khai thác nước thiên nhiên cho mục đích đặc biệt: Miễn thuế đối với nước thiên nhiên dùng cho nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp. Ngoài ra, nước thiên nhiên do hộ gia đình, cá nhân khai thác phục vụ sinh hoạt cũng thuộc diện miễn thuế.
- Khai thác đất và sử dụng tại chỗ: Đất do tổ chức, cá nhân được giao, thuê để khai thác và sử dụng tại chỗ trên diện tích được giao, thuê; hoặc đất khai thác để san lấp, xây dựng công trình an ninh, quân sự, đê điều sẽ được miễn thuế. Lưu ý, nếu vận chuyển đi nơi khác bán hoặc sử dụng thì vẫn phải nộp thuế theo quy định.
01 trường hợp được giảm thuế tài nguyên doanh nghiệp cần lưu ý
Đây là trường hợp phổ biến nhất mà các doanh nghiệp cần quan tâm để bảo vệ quyền lợi của mình khi không may xảy ra sự cố:
Người nộp thuế gặp thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ gây tổn thất đến tài nguyên đã kê khai, nộp thuế.
Trong trường hợp này, doanh nghiệp sẽ được xét miễn, giảm số thuế phải nộp tương ứng với số tài nguyên bị tổn thất. Nếu đã nộp thuế, doanh nghiệp sẽ được hoàn trả hoặc cấn trừ vào kỳ nộp thuế tiếp theo. Đây là một trong những điều kiện miễn giảm thuế tài nguyên quan trọng mà doanh nghiệp cần nắm rõ.
Hướng dẫn quy trình 4 bước tự xác định và kê khai miễn, giảm thuế tài nguyên
Quy trình tự xác định và kê khai miễn, giảm thuế tài nguyên đòi hỏi sự cẩn trọng và tuân thủ đúng các bước theo quy định của pháp luật. Dưới đây là 4 bước cốt lõi mà Luật Dân Việt khuyến nghị doanh nghiệp thực hiện.
Bước 1: Đánh giá và xác định trường hợp được miễn, giảm
Trước tiên, doanh nghiệp cần đối chiếu hoạt động khai thác tài nguyên của mình với các trường hợp được miễn, giảm thuế đã nêu ở trên. Cần xác định rõ:
- Doanh nghiệp có thuộc một trong các trường hợp được miễn thuế hoàn toàn không?
- Doanh nghiệp có gặp phải sự cố (thiên tai, hỏa hoạn) gây tổn thất tài nguyên và đủ điều kiện để được giảm thuế không?
Việc xác định chính xác trường hợp của mình là cơ sở để chuẩn bị hồ sơ và làm việc với cơ quan thuế.
Bước 2: Chuẩn bị bộ hồ sơ đề nghị miễn, giảm thuế tài nguyên
Đây là bước quan trọng nhất, quyết định sự thành công của việc đề nghị miễn, giảm thuế. Một bộ hồ sơ miễn giảm thuế tài nguyên đầy đủ và hợp lệ sẽ giúp quá trình xử lý của cơ quan thuế diễn ra nhanh chóng. Chi tiết về bộ hồ sơ sẽ được trình bày ở phần sau của bài viết.
Bước 3: Nộp hồ sơ đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp
Sau khi hoàn tất hồ sơ, doanh nghiệp cần nộp bộ hồ sơ đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp. Doanh nghiệp có thể nộp theo các hình thức sau:
- Trực tiếp: Tại bộ phận một cửa của cơ quan thuế.
- Qua đường bưu chính: Gửi bảo đảm qua dịch vụ bưu chính.
- Điện tử: Thông qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế nếu đủ điều kiện.
Doanh nghiệp cần lưu giữ biên nhận hoặc bằng chứng đã nộp hồ sơ để tiện theo dõi và đối chiếu khi cần.
Bước 4: Theo dõi và nhận kết quả xử lý từ cơ quan thuế
Sau khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan thuế sẽ tiến hành thẩm định và xử lý. Thời hạn giải quyết hồ sơ miễn giảm thuế tài nguyên thông thường là 30 ngày làm việc. Trong trường hợp cần kiểm tra thực tế, thời hạn có thể kéo dài đến 40 ngày.
Cơ quan thuế sẽ ra quyết định miễn, giảm thuế hoặc có văn bản trả lời, nêu rõ lý do trong trường hợp không chấp thuận. Doanh nghiệp cần chủ động theo dõi tiến trình và phối hợp cung cấp thông tin bổ sung nếu được yêu cầu.
Trọn bộ hồ sơ đề nghị miễn, giảm thuế tài nguyên và cách điền mẫu chuẩn xác
Để đảm bảo hồ sơ không bị trả về, việc chuẩn bị đầy đủ và điền đúng các biểu mẫu là yếu tố tiên quyết.
Danh mục hồ sơ cần chuẩn bị cho từng trường hợp cụ thể
1. Đối với các trường hợp tự xác định miễn thuế (khai thác hải sản, nước sinh hoạt, đất sử dụng tại chỗ…):
Hồ sơ tương đối đơn giản, chủ yếu bao gồm:
- Văn bản đề nghị miễn thuế tài nguyên theo Mẫu số 06/MGTH ban hành kèm theo Thông tư 80/2021/TT-BTC.
- Các tài liệu chứng minh thuộc đối tượng được miễn (nếu cơ quan thuế yêu cầu), ví dụ: bản sao hồ sơ dự án được phê duyệt chứng minh việc sử dụng đất tại chỗ.
2. Đối với trường hợp giảm thuế do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ:
Hồ sơ sẽ phức tạp hơn và cần nhiều tài liệu chứng minh hơn:
- Văn bản đề nghị miễn, giảm thuế theo Mẫu số 01/MGTH (áp dụng khi cơ quan thuế quyết định miễn giảm).
- Biên bản xác định mức độ, giá trị tài nguyên bị tổn thất, có xác nhận của cơ quan chức năng có thẩm quyền tại địa phương (ví dụ: Sở Tài nguyên và Môi trường, cơ quan phòng cháy chữa cháy, UBND cấp xã).
- Hồ sơ xác định thiệt hại vật chất của cơ quan tài chính hoặc đơn vị giám định độc lập.
- Hồ sơ bồi thường thiệt hại từ cơ quan bảo hiểm (nếu có).
- Tờ khai thuế tài nguyên của kỳ tính thuế xảy ra tổn thất.
Hướng dẫn chi tiết cách điền Văn bản đề nghị miễn thuế theo Mẫu số 06/MGTH
Mẫu số 06/MGTH là biểu mẫu quan trọng nhất đối với trường hợp doanh nghiệp tự xác định miễn giảm thuế tài nguyên. Dưới đây là hướng dẫn điền các thông tin chính:
- ** Tên người nộp thuế:** Ghi đầy đủ, chính xác tên doanh nghiệp theo Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
- ** Mã số thuế:** Ghi mã số thuế 10 hoặc 13 số của doanh nghiệp.
- ** đến Địa chỉ, quận/huyện, tỉnh/thành phố:** Ghi rõ địa chỉ trụ sở chính.
- Phần “Đề nghị được miễn (giảm)…”: Ghi rõ “thuế tài nguyên”.
- 1. Lý do đề nghị miễn (giảm): Nêu rõ lý do, ví dụ: “Tổ chức, cá nhân khai thác hải sản tự nhiên” hoặc “Khai thác đất để san lấp, xây dựng công trình và sử dụng tại chỗ trên diện tích đất được giao”. Cần trích dẫn điều khoản pháp luật tương ứng (ví dụ: theo Khoản 1, Điều 10, Thông tư 152/2015/TT-BTC).
- 2. Xác định số thuế được miễn (giảm):
- STT, Tên khoản thu: Ghi “Thuế tài nguyên”.
- Kỳ tính thuế: Ghi rõ kỳ tính thuế (tháng/quý/năm) đề nghị miễn, giảm.
- Số tiền: Ghi rõ số thuế tài nguyên dự kiến được miễn, giảm.
- Tài liệu gửi kèm: Liệt kê các tài liệu có liên quan (nếu có).
Cuối cùng, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp ký tên, ghi rõ họ tên và đóng dấu.
Những lỗi sai thường gặp khiến hồ sơ bị trả về và cách khắc phục
Với kinh nghiệm hỗ trợ nhiều doanh nghiệp, Luật Dân Việt đã tổng hợp một số lỗi sai phổ biến và cách khắc phục:
- Lỗi 1: Chọn sai biểu mẫu đề nghị.
- Khắc phục: Cần phân biệt rõ, Mẫu 06/MGTH dùng cho trường hợp doanh nghiệp tự xác định, còn Mẫu 01/MGTH dùng cho trường hợp đề nghị cơ quan thuế xem xét quyết định (như thiên tai, hỏa hoạn).
- Lỗi 2: Thiếu tài liệu chứng minh.
- Khắc phục: Đặc biệt với trường hợp giảm thuế do thiên tai, cần có đầy đủ biên bản xác nhận thiệt hại của cơ quan có thẩm quyền. Thiếu giấy tờ này, hồ sơ gần như chắc chắn bị từ chối.
- Lỗi 3: Kê khai sai hoặc thiếu thông tin trên mẫu đề nghị.
- Khắc phục: Kiểm tra kỹ lưỡng các thông tin như mã số thuế, kỳ tính thuế, lý do đề nghị. Lý do cần nêu ngắn gọn, rõ ràng và viện dẫn đúng cơ sở pháp lý.
- Lỗi 4: Nộp hồ sơ không đúng thẩm quyền.
- Khắc phục: Hồ sơ phải được nộp cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp doanh nghiệp. Nộp sai nơi sẽ làm mất thời gian và có thể bị thất lạc hồ sơ.
Việc chủ động tự xác định số thuế tài nguyên được miễn, giảm không chỉ là một biện pháp tiết kiệm chi phí hiệu quả mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp và tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp. Bằng cách nắm rõ các trường hợp được ưu đãi, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ theo Mẫu 06/MGTH và thực hiện đúng quy trình, doanh nghiệp có thể tối đa hóa lợi ích và tránh các rủi ro pháp lý không đáng có, góp phần vào sự phát triển bền vững. Đây là một phần quan trọng trong quy trình tự xác định miễn giảm thuế tài nguyên mà mọi doanh nghiệp khai thác cần chú trọng.
Nếu bạn cần tư vấn chuyên sâu hoặc hỗ trợ thực hiện thủ tục miễn giảm thuế tài nguyên, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được các chuyên gia pháp lý và kế toán hàng đầu của Luật Dân Việt hỗ trợ nhanh chóng và hiệu quả nhất!
Thông tin liên hệ Luật Dân Việt – Tư vấn pháp lý hàng đầu Việt Nam:
Chuyên tư vấn thành lập công ty, đầu tư nước ngoài, sở hữu trí tuệ, kế toán thuế và cung cấp dịch vụ luật sư tư vấn tranh tụng tại tòa.
- Hà Nội:
- 219 Trung Kính, Yên Hoà, Hà Nội
- Toà HH2, FLC Garden City, Đại Mỗ, Hà Nội
- Email: tuvanluatdanviet@gmail.com
- Hotline: 0858.111.929
Luật Dân Việt – Hỗ trợ kê khai, lập hồ sơ miễn giảm thuế tài nguyên hợp lệ.
