Đăng ký kinh doanh hộ gia đình 2025: Hướng dẫn A-Z và thay đổi mới

Nội dung chính

Bạn đang lên kế hoạch khởi nghiệp với mô hình hộ kinh doanh trong năm 2025? Để quá trình đăng ký kinh doanh hộ gia đình được thuận lợi, việc nắm bắt các quy định mới nhất là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ là kim chỉ nam toàn diện nhất, cập nhật những thay đổi quan trọng theo quy định mới, hướng dẫn bạn từ A-Z các bước chuẩn bị hồ sơ, thực hiện thủ tục đăng ký online và trực tiếp, cho đến những việc cần làm ngay sau khi nhận giấy phép. Hãy cùng khám phá để quá trình khởi sự kinh doanh của bạn trở nên suôn sẻ và đúng pháp luật.

Điểm danh những quy định mới về đăng ký hộ kinh doanh năm 2025 bạn phải biết

Năm 2025 đánh dấu nhiều thay đổi quan trọng trong quy định về quản lý và đăng ký hộ kinh doanh, đòi hỏi các chủ hộ phải cập nhật kịp thời để tuân thủ đúng pháp luật.

Cập nhật về mã ngành nghề kinh doanh và các ngành nghề có điều kiện

Theo quy định tại Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT, khi đăng ký thành lập, hộ kinh doanh phải lựa chọn một ngành kinh tế cấp bốn trong Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam để làm ngành, nghề kinh doanh chính. Điều này giúp cơ quan nhà nước quản lý tốt hơn và hỗ trợ các chính sách đúng đối tượng.

Đối với các ngành nghề kinh doanh có điều kiện, chủ hộ kinh doanh phải đảm bảo đáp ứng đủ các yêu cầu về giấy phép con, chứng chỉ hành nghề, hoặc vốn pháp định trước khi đi vào hoạt động. Việc không tuân thủ có thể dẫn đến xử phạt hành chính và ảnh hưởng đến uy tín kinh doanh.

Thay đổi về quy trình đăng ký kinh doanh online qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia

Một trong những thay đổi lớn nhất từ ngày 01/07/2025 là việc chuyển thẩm quyền giải quyết thủ tục đăng ký hộ kinh doanh từ Phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc UBND cấp huyện về cho Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã. Sự thay đổi này nhằm đơn giản hóa thủ tục, giúp người dân dễ dàng tiếp cận dịch vụ ngay tại địa phương.

Quy trình đăng ký hộ kinh doanh online qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia cũng được tối ưu hóa, cho phép người dân nộp hồ sơ, thanh toán lệ phí và nhận kết quả trực tuyến, tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại.

Quy định mới về thuế hộ kinh doanh cá thể 2025 (Thuế khoán, Thuế GTGT, TNCN)

Năm 2025 mang đến nhiều thay đổi về chính sách thuế đối với hộ kinh doanh. Đáng chú ý, từ ngày 01/06/2025, các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên bắt buộc phải chuyển từ nộp thuế khoán sang phương pháp kê khai.

Các loại thuế chính mà một hộ kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm phải nộp bao gồm:

Lệ phí môn bài: Mức nộp dựa trên doanh thu hàng năm.
Thuế giá trị gia tăng (GTGT): Tính theo tỷ lệ % trên doanh thu tính thuế của từng ngành nghề.
Thuế thu nhập cá nhân (TNCN): Tương tự thuế GTGT, được tính theo tỷ lệ % trên doanh thu.

Yêu cầu về sử dụng hóa đơn điện tử và chữ ký số

Theo các quy định mới, việc sử dụng hóa đơn điện tử đang trở thành yêu cầu bắt buộc đối với nhiều hộ kinh doanh. Đặc biệt, các hộ kinh doanh trong lĩnh vực bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng có thể phải áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền để đảm bảo minh bạch.

Để phát hành hóa đơn điện tử, chủ hộ kinh doanh cần có chữ ký số. Chữ ký số không chỉ dùng để ký hóa đơn mà còn cần thiết khi thực hiện các thủ tục thuế điện tử và đăng ký kinh doanh online.

Điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh là gì?

Để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật, cụ thể trong Nghị định 01/2021/NĐ-CP.

Ai được phép đứng tên chủ hộ kinh doanh?

Chủ hộ kinh doanh phải là công dân Việt Nam từ 18 tuổi trở lên, có đầy đủ năng lực hành vi dân sự. Mỗi cá nhân chỉ được phép đăng ký thành lập một hộ kinh doanh duy nhất trên phạm vi toàn quốc.

Quy định về đặt tên hộ kinh doanh hợp lệ

Tên hộ kinh doanh phải bao gồm hai thành tố: loại hình “Hộ kinh doanh” và tên riêng. Tên riêng không được trùng với tên riêng của hộ kinh doanh đã đăng ký trong phạm vi cấp huyện và không được sử dụng các từ ngữ, ký hiệu vi phạm truyền thống, văn hóa, đạo đức của dân tộc.

Yêu cầu về địa điểm kinh doanh

Địa điểm kinh doanh phải là một địa điểm cụ thể, có địa chỉ rõ ràng. Hộ kinh doanh không được đặt trụ sở tại các địa điểm bị cấm như nhà chung cư (phần diện tích để ở), khu vực thuộc quy hoạch không cho phép kinh doanh.

Những trường hợp không được phép đăng ký hộ kinh doanh

Một số trường hợp không được quyền thành lập và quản lý hộ kinh doanh tại Việt Nam bao gồm:

Người chưa thành niên, người bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự.
Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, đang chấp hành hình phạt tù.
Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.

Trọn bộ hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh gồm những gì? (Kèm mẫu)

Chuẩn bị một hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh gồm những gì là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Một bộ hồ sơ đầy đủ và hợp lệ sẽ giúp quá trình xét duyệt diễn ra nhanh chóng.

Mẫu Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh (theo Phụ lục III-1, Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT)

Đây là văn bản quan trọng nhất, trong đó kê khai đầy đủ thông tin về tên hộ kinh doanh, địa chỉ, ngành nghề, vốn kinh doanh, và thông tin cá nhân của chủ hộ. Bạn cần sử dụng đúng mẫu theo quy định tại Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT.

Bản sao hợp lệ Căn cước công dân (CCCD) hoặc hộ chiếu của chủ hộ

Giấy tờ tùy thân của chủ hộ kinh doanh (và các thành viên hộ gia đình nếu có) cần được sao y công chứng hoặc mang bản chính để đối chiếu khi nộp hồ sơ trực tiếp.

Hợp đồng thuê nhà hoặc giấy tờ chứng minh quyền sử dụng địa điểm kinh doanh

Đây là tài liệu chứng minh tính hợp pháp của địa điểm kinh doanh. Đó có thể là hợp đồng thuê mướn mặt bằng, sổ đỏ mang tên chủ hộ, hoặc giấy tờ ủy quyền sử dụng đất.

Giấy tờ pháp lý khác đối với ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Nếu đăng ký các ngành nghề có điều kiện (ví dụ: kinh doanh dịch vụ ăn uống, y tế, giáo dục), bạn cần nộp kèm các giấy tờ như Giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm, chứng chỉ hành nghề…

Hướng dẫn quy trình đăng ký kinh doanh hộ gia đình A-Z

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, bạn sẽ tiến hành nộp theo quy trình sau đây.

Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo checklist trên

Kiểm tra kỹ lưỡng tất cả các giấy tờ, đảm bảo thông tin chính xác, nhất quán và không có sai sót để tránh việc hồ sơ bị trả lại.

Bước 2: Lựa chọn hình thức và địa điểm nộp hồ sơ

Bạn có hai lựa chọn để nộp hồ sơ: nộp trực tiếp hoặc đăng ký online.

Đăng ký hộ kinh doanh ở đâu? Nộp trực tiếp tại Phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc UBND cấp huyện

Hiện tại, cơ quan tiếp nhận hồ sơ là Phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc UBND cấp huyện nơi đặt địa điểm kinh doanh. Tuy nhiên, từ ngày 01/07/2025, thẩm quyền này sẽ được chuyển về UBND cấp xã.

Hướng dẫn đăng ký hộ kinh doanh online chi tiết qua Cổng Dịch vụ công

Đây là hình thức được khuyến khích. Bạn sẽ truy cập Cổng Dịch vụ công Quốc gia, tạo tài khoản (có thể dùng tài khoản VNeID mức 2), điền thông tin theo hướng dẫn, tải lên bản scan hồ sơ và nộp trực tuyến.

Bước 3: Nộp lệ phí và theo dõi tiến trình xử lý hồ sơ

Sau khi nộp hồ sơ, bạn sẽ cần thanh toán lệ phí đăng ký kinh doanh. Nếu nộp online, bạn có thể thanh toán trực tuyến. Hệ thống sẽ cung cấp mã hồ sơ để bạn theo dõi tình trạng xử lý.

Bước 4: Nhận Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh (Thời gian cấp giấy phép là bao lâu?)

Nếu hồ sơ hợp lệ, trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Bạn có thể nhận kết quả trực tiếp tại cơ quan đăng ký hoặc qua dịch vụ bưu chính.

Chi phí và lệ phí đăng ký hộ kinh doanh bao nhiêu?

Tổng chi phí để hoàn tất thủ tục đăng ký và bắt đầu hoạt động không chỉ bao gồm lệ phí nhà nước.

Lệ phí nhà nước cho việc cấp giấy phép

Mức lệ phí cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh được quy định bởi Hội đồng nhân dân cấp tỉnh và thường không quá cao, dao động tùy địa phương.

Các chi phí phát sinh khác (lệ phí môn bài, chữ ký số, hóa đơn điện tử)

Ngoài lệ phí cấp phép, bạn cần dự trù các khoản chi phí sau:

Lệ phí môn bài: Nộp hàng năm, mức phí phụ thuộc vào doanh thu.
Chi phí mua chữ ký số: Cần thiết cho việc kê khai thuế và phát hành hóa đơn điện tử.
Chi phí phần mềm hóa đơn điện tử: Mua từ các nhà cung cấp dịch vụ được cấp phép.

Có nên đăng ký hộ kinh doanh không? Phân tích ưu và nhược điểm

Việc lựa chọn mô hình kinh doanh phù hợp là yếu tố quyết định đến sự phát triển sau này.

Ưu điểm của mô hình hộ kinh doanh cá thể (thủ tục đơn giản, chế độ thuế khoán, bộ máy gọn nhẹ)

Thủ tục thành lập đơn giản: Quy trình đăng ký nhanh chóng, hồ sơ gọn nhẹ hơn so với thành lập doanh nghiệp.
Chế độ kế toán, thuế đơn giản: Không yêu cầu sổ sách kế toán phức tạp như doanh nghiệp.
Bộ máy quản lý gọn nhẹ: Chủ hộ có toàn quyền quyết định mọi hoạt động kinh doanh.
Quy mô linh hoạt: Phù hợp với các hoạt động kinh doanh nhỏ lẻ, khởi nghiệp.

Nhược điểm cần cân nhắc (chịu trách nhiệm vô hạn, hạn chế quy mô, không có tư cách pháp nhân)

Trách nhiệm vô hạn: Chủ hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình cho mọi nghĩa vụ của hộ kinh doanh.
Hạn chế huy động vốn: Không thể phát hành cổ phiếu, trái phiếu để huy động vốn.
Không có tư cách pháp nhân: Không thể tự mình tham gia các giao dịch với tư cách một thực thể pháp lý độc lập, gây khó khăn khi ký kết các hợp đồng lớn.

Phân biệt hộ kinh doanh và doanh nghiệp (Công ty TNHH, DNTN): Khi nào nên chọn mô hình nào?

Chọn hộ kinh doanh: Khi bạn kinh doanh nhỏ lẻ, vốn ít, khách hàng chủ yếu là cá nhân và bạn muốn thủ tục đơn giản, quản lý gọn nhẹ.
Chọn doanh nghiệp (Công ty TNHH, DNTN…): Khi bạn có kế hoạch kinh doanh lớn, cần huy động vốn, muốn có tư cách pháp nhân để giao dịch với đối tác lớn và chỉ chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp.

Checklist 5 việc quan trọng cần làm ngay sau khi đăng ký hộ kinh doanh thành công

Nhận được giấy phép kinh doanh mới chỉ là bước khởi đầu. Dưới đây là những việc bạn cần làm ngay lập tức.

Kê khai và nộp lệ phí môn bài

Bạn phải thực hiện kê khai và nộp lệ phí môn bài cho năm đầu tiên ngay sau khi được cấp giấy phép. Hạn chót là ngày 30/01 của năm tiếp theo năm bắt đầu hoạt động.

Mua và thông báo phát hành hóa đơn điện tử

Liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử để mua phần mềm và làm thủ tục thông báo phát hành với cơ quan thuế trước khi bắt đầu xuất hóa đơn cho khách hàng.

Mở tài khoản ngân hàng (nếu cần)

Mặc dù không bắt buộc, việc mở một tài khoản ngân hàng riêng cho hoạt động kinh doanh sẽ giúp bạn quản lý dòng tiền minh bạch và chuyên nghiệp hơn.

Đăng ký và đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) khi hộ kinh doanh có được thuê lao động không?

Theo quy định, nếu hộ kinh doanh có thuê mướn, sử dụng lao động theo hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên thì bắt buộc phải đăng ký tham gia và đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động. Kể từ ngày 01/07/2025, chủ hộ kinh doanh cũng thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

Chuẩn bị sổ sách kế toán và các nghĩa vụ thuế định kỳ

Tùy theo phương pháp tính thuế (kê khai hay khoán), bạn cần chuẩn bị sổ sách kế toán và thực hiện nghĩa vụ kê khai, nộp thuế GTGT, TNCN theo tháng hoặc quý.

Giải đáp các câu hỏi thường gặp khi đăng ký kinh doanh hộ gia đình

Hộ kinh doanh có được xuất hóa đơn GTGT không?

Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai được phép sử dụng hóa đơn GTGT (hóa đơn đỏ). Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán nếu có nhu cầu xuất hóa đơn cho khách sẽ được cơ quan thuế cấp lẻ hóa đơn điện tử theo từng lần phát sinh.

Thủ tục thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh (chủ hộ, địa chỉ, ngành nghề) thực hiện như thế nào?

Khi có thay đổi các nội dung trên Giấy chứng nhận đăng ký, chủ hộ kinh doanh phải nộp hồ sơ đăng ký thay đổi tại cơ quan đăng ký kinh doanh trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày có thay đổi. Thủ tục tương tự như đăng ký mới, bao gồm đơn đề nghị và các giấy tờ liên quan đến nội dung thay đổi.

Có thể chuyển đổi hộ kinh doanh thành doanh nghiệp được không?

Hoàn toàn có thể. Hộ kinh doanh có thể chuyển đổi thành doanh nghiệp tư nhân, công ty TNHH một thành viên hoặc công ty hợp danh. Đây là một bước phát triển tất yếu khi quy mô kinh doanh mở rộng.

Việc đăng ký kinh doanh hộ gia đình năm 2025 đã có nhiều cải tiến, đặc biệt là xu hướng số hóa thủ tục. Nắm vững các quy định mới, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và thực hiện đúng quy trình sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian, chi phí và tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho hoạt động kinh doanh. Hy vọng rằng với hướng dẫn chi tiết này, bạn có thể tự tin khởi sự và vận hành mô hình kinh doanh của mình một cách hiệu quả.

Nếu bạn cần tư vấn pháp lý chuyên sâu hoặc hỗ trợ thực hiện thủ tục đăng ký kinh doanh hộ gia đình nhanh chóng, chính xác, hãy liên hệ ngay với chúng tôi tại Luật Dân Việt. Với kinh nghiệm nhiều năm, chúng tôi cam kết mang đến dịch vụ chuyên nghiệp và hiệu quả nhất.
Thông tin liên hệ Luật Dân Việt: