Trong tình hình mới, với sự biến đổi của xã hội dẫn đến các chính sách pháp luật về đất quốc phòng cũng cần có những thay đổi cho phù hợp để gắn kết chặt chẽ nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội với quốc phòng, an ninh và quốc phòng, an ninh với kinh tế – xã hội. Vậy đất quốc phòng có được nhà nước cho phép sử dụng vào mục đích kinh tế không?
Câu hỏi: Cho mình hỏi đất nhà nước cấp cho tổ chức trong nước (đơn vị vũ trang) mà đơn vị đó lại sử dụng đất để kinh doanh là sai. Vậy luật quy định về việc đó tại điều nào khoản nào. Xin cảm ơn – Nguyen Hung (Thai Nguyen)
Đất quốc phòng là gì?
Đất quốc phòng được xác định là đất được Nhà nước giao cho các đơn vị vũ trang nhân dân sử dụng vào mục đích quân sự, quốc phòng theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được cấp có thẩm quyền phê duyệt để thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, nâng cao tiềm lực quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc.
Theo khoản 1 Điều 3 Quy chế quản lý, sử dụng đất quy hoạch cho mục đích quốc phòng chưa sử dụng ngay cho nhiệm vụ quốc phòng vào mục đích kinh tế được ban hành kèm theo Thông tư số 35/2009/TT-BQP thì “Đất quốc phòng” là đất được Nhà nước giao Bộ Quốc phòng quản lý, sử dụng vào mục đích quốc phòng theo quy định của Luật Đất đai.
Đất quốc phòng sử dụng mục đích kinh tế được không? (Ảnh minh hoạ)
Trường hợp đất quốc phòng sử dụng vào mục đích kinh tế
Theo quy chế ban hành kèm theo Thông tư số 35/2009/TT-BQP, đất được quy hoạch cho mục đích quốc phòng chưa sử dụng ngay cho nhiệm vụ quốc phòng nhưng được sử dụng vào mục đích kinh tế được gọi là đất quốc phòng sử dụng vào mục đích kinh tế, bao gồm:
+ Đất quốc phòng tại các doanh nghiệp quân đội thực hiện cổ phần hóa
+ Đất quốc phòng tại các đơn vị và doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng đang quản lý, sử dụng, không có tranh chấp nhưng chưa sử dụng ngay cho nhiệm vụ quốc phòng.
+ Đất quốc phòng đang sử dụng nhưng cần điều chỉnh cho phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.
Theo đó, nguyên tắc quản lý, sử dụng đất quốc phòng vào mục đích kinh tế được thực hiện theo quy định tại Khoản 4 Quy chế quản lý, sử dụng đất quy hoạch cho mục đích quốc phòng chưa sử dụng ngay cho nhiệm vụ quốc phòng vào mục đích kinh tế, cụ thể:
Điều 4. Nguyên tắc quản lý, sử dụng đất quốc phòng vào mục đích kinh tế
1. Đất quốc phòng sử dụng vào mục đích kinh tế chịu sự quản lý tập trung, thống nhất của Bộ Quốc phòng.
2. Việc sử dụng đất quốc phòng vào mục đích kinh tế không được làm ảnh hưởng đến nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và các nhiệm vụ khác về quân sự, quốc phòng; không làm biến dạng, làm thay đổi mục đích sử dụng đất đã xác định.
3. Đất quốc phòng sử dụng vào mục đích kinh tế phải bảo đảm đúng mục đích được xác định trong phương án sử dụng đất quốc phòng vào mục đích kinh tế đã được Bộ Quốc phòng phê duyệt, đúng pháp luật và phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.
4. Tất cả các trường hợp giao đất quốc phòng cho đơn vị và doanh nghiệp sử dụng vào mục đích kinh tế đều phải thực hiện bằng Quyết định giao đất và Quyết định phê duyệt phương án sử dụng đất quốc phòng vào mục đích kinh tế của Bộ Quốc phòng; doanh nghiệp quân đội cổ phần hóa và doanh nghiệp cổ phần quân đội sử dụng đất quốc phòng phải thực hiện hợp đồng thuê đất, bên cho thuê là Bộ Quốc phòng.
5. Các đơn vị, doanh nghiệp, doanh nghiệp quân đội cổ phần hóa phải thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ của mình trong thời hạn sử dụng đất theo quy định của pháp luật và Quy chế này.
6. Bộ Quốc phòng thu hồi lại đất mà không có bồi hoàn trong các trường hợp bất khả kháng, các tình huống cấp thiết hoặc khi có hành vi vi phạm pháp luật dẫn đến nguy cơ làm thay đổi mục đích sử dụng đất của Bộ Quốc phòng.
Ngoài ra, tại khoản 5 Điều 3 Quy chế quản lý, sử dụng đất quy hoạch cho mục đích quốc phòng chưa sử dụng ngay cho nhiệm vụ quốc phòng vào mục đích kinh tế cũng quy định đối tượng đất quốc phòng được đưa vào hoạt động kinh tế gồm:
+ Đất gắn vói cơ sở hạ tầng các công trình có tính chất công cộng;
+ Đất còn để trống chưa có cơ sở hạ tầng.
Như vậy, theo quy định trên đất được cấp cho đơn vị vũ trang được quy hoạch cho mục đích quốc phòng chưa sử dụng ngay cho nhiệm vụ quốc phòng thì được đưa vào sử dụng cho mục đích kinh tế. Tuy nhiên, việc sử dụng phải đúng đối tượng được pháp luật cho phép và tuân thủ theo nguyên tắc quản lý, sử dụng đã nêu trên.
Do câu hỏi của bạn đưa ra không xác định rõ trường hợp đất quốc phòng sử dụng cho mục đích kinh tế là đất đã được sử dụng ngay cho nhiệm vụ quốc phòng và việc sử dụng có đảm bảo về nguyên tắc quản lý, sử dụng đã nêu ở trên hay chưa nên không thể xác định trường hợp này là đúng hay sai.
Tuy nhiên, trường hợp xác định được việc sử dụng đất quốc phòng không đúng đối tượng, nguyên tắc quản lý, sử dụng được cho là những hành vi bị nghiêm cấm theo quy định tại Điều 12 Luật Đất đai 2013.
