Nội dung chính
ToggleDoanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa hoàn toàn có thể được hoàn thuế giá trị gia tăng đã nộp, một quyền lợi tài chính quan trọng giúp tối ưu dòng tiền và giảm chi phí vốn. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng đủ điều kiện và quy trình thực hiện cũng đòi hỏi sự chính xác cao. Bài viết này của Luật Dân Việt sẽ giải thích chi tiết các trường hợp doanh nghiệp được hoàn thuế GTGT hàng nhập khẩu, phân tích điều kiện, và hướng dẫn quy trình, thủ tục xử lý hồ sơ hải quan một cách chính xác, hiệu quả theo quy định mới nhất.

Các trường hợp nào doanh nghiệp được hoàn thuế GTGT hàng nhập khẩu?
Theo quy định của Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn, có nhiều trường hợp doanh nghiệp nhập khẩu được xem xét hoàn lại số thuế GTGT đã nộp ở khâu nhập khẩu. Việc nắm rõ các trường hợp này giúp doanh nghiệp xác định đúng quyền lợi của mình.
Trường hợp 1: Hàng hóa nhập khẩu để sản xuất, gia công hàng xuất khẩu
Đây là trường hợp phổ biến nhất. Khi doanh nghiệp nhập khẩu nguyên vật liệu, vật tư để sản xuất, gia công hàng hóa sau đó xuất khẩu, thì số thuế GTGT đầu vào của lô hàng nhập khẩu đó sẽ được hoàn lại. Mục đích của chính sách này là để khuyến khích hoạt động xuất khẩu, nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế bằng cách không tính thuế GTGT vào giá thành sản phẩm xuất khẩu.
Doanh nghiệp cần có hợp đồng xuất khẩu, tờ khai hải quan cho cả lô hàng nhập khẩu và xuất khẩu, cùng với chứng từ thanh toán qua ngân hàng để chứng minh. Số thuế được hoàn tương ứng với tỷ lệ sản phẩm đã thực tế xuất khẩu.
Trường hợp 2: Hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT đầu ra (dự án ODA, viện trợ)
Các doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa để phục vụ cho các dự án sử dụng nguồn vốn ODA không hoàn lại hoặc viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại sẽ được hoàn thuế GTGT đã nộp. Do đầu ra của các dự án này không chịu thuế GTGT, nên việc hoàn lại thuế đầu vào là hợp lý để đảm bảo nguyên tắc của thuế GTGT là chỉ thu trên phần giá trị tăng thêm.
Trường hợp 3: Hàng hóa tạm nhập, tái xuất hoặc hàng nhập khẩu bị trả lại
Trong hoạt động thương mại quốc tế, các trường hợp như tạm nhập hàng hóa để tham gia hội chợ, triển lãm, sau đó tái xuất, hoặc hàng nhập khẩu không đúng quy cách, chất lượng phải trả lại cho bên bán (hàng nhập bị trả lại) là khá phổ biến. Doanh nghiệp đã nộp thuế GTGT khi nhập khẩu sẽ được hoàn lại số thuế này sau khi hoàn tất thủ tục tái xuất hoặc trả lại hàng. Đây là một quy định quan trọng giúp doanh nghiệp tránh thiệt hại tài chính khi giao dịch không thành công.
Trường hợp 4: Doanh nghiệp nộp nhầm, nộp thừa thuế GTGT tại khâu nhập khẩu
Sai sót trong quá trình kê khai hoặc áp dụng mã số HS có thể dẫn đến việc doanh nghiệp nộp số thuế GTGT cao hơn mức phải nộp. Trong trường hợp này, doanh nghiệp có quyền đề nghị cơ quan hải quan hoặc cơ quan thuế xử lý hoàn trả số tiền thuế đã nộp thừa, nộp nhầm. Đây được xem là xử lý số tiền thuế nộp thừa theo quy định của Luật Quản lý thuế.
Trường hợp 5: Hoàn thuế GTGT cho dự án đầu tư mới đang trong giai đoạn đầu tư
Doanh nghiệp có dự án đầu tư mới, đang trong giai đoạn đầu tư, chưa đi vào hoạt động và chưa phát sinh doanh thu có thể được hoàn thuế GTGT. Điều này áp dụng cho số thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ, bao gồm cả hàng hóa nhập khẩu để tạo tài sản cố định cho dự án. Chính sách này nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giảm bớt gánh nặng tài chính trong giai đoạn đầu tư ban đầu.
Điều kiện và hồ sơ cần chuẩn bị để được hoàn thuế GTGT là gì?
Để quy trình hoàn thuế diễn ra thuận lợi, doanh nghiệp cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện và chuẩn bị một bộ hồ sơ hợp lệ, chính xác.
Điều kiện chung để được hoàn thuế GTGT đầu vào
Một doanh nghiệp muốn được hoàn thuế giá trị gia tăng đầu vào cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Là cơ sở kinh doanh nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ.
- Đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy tờ tương đương và đã đăng ký mã số thuế.
- Thực hiện đầy đủ việc ghi chép sổ sách kế toán, lưu giữ hóa đơn, chứng từ theo quy định.
- Có tài khoản tiền gửi tại ngân hàng theo mã số thuế của doanh nghiệp.
- Đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu, phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.
Hồ sơ hoàn thuế GTGT hàng nhập khẩu gồm những gì?
Một bộ hồ sơ đề nghị hoàn thuế GTGT đầy đủ thường bao gồm các chứng từ sau:
- Giấy đề nghị hoàn trả khoản thu ngân sách nhà nước: Theo Mẫu số 01/HT ban hành kèm theo Thông tư 80/2021/TT-BTC.
- Tờ khai hải quan: Đối với hàng hóa nhập khẩu đã thông quan.
- Chứng từ thanh toán tiền hàng nhập khẩu: Ủy nhiệm chi, giấy báo Nợ của ngân hàng chứng minh việc thanh toán qua ngân hàng.
- Hóa đơn giá trị gia tăng (hóa đơn thương mại): Do bên bán ở nước ngoài phát hành.
- Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế.
- Các giấy tờ khác tùy trường hợp cụ thể: Ví dụ như hợp đồng ủy thác nhập khẩu (nếu có), văn bản xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về viện trợ không hoàn lại, quyết định đầu tư…
Mẫu giấy đề nghị hoàn trả khoản thu ngân sách nhà nước (Mẫu 01/HT)
Đây là văn bản pháp lý quan trọng nhất trong bộ hồ sơ. Doanh nghiệp cần kê khai chính xác, đầy đủ các thông tin trên mẫu đơn này, bao gồm thông tin doanh nghiệp, số tiền thuế đề nghị hoàn, lý do hoàn thuế và tài khoản ngân hàng nhận tiền. Việc kê khai sai có thể dẫn đến việc hồ sơ bị trả lại hoặc kéo dài thời gian xử lý.
Hướng dẫn quy trình và thủ tục hoàn thuế GTGT chi tiết cho kế toán
Quy trình hoàn thuế GTGT được thực hiện theo các bước chặt chẽ dưới sự giám sát của cơ quan thuế. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết dành cho kế toán và nhân viên logistics.
Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ đề nghị hoàn thuế GTGT
Doanh nghiệp tự xác định số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết và đủ điều kiện hoàn. Sau đó, tiến hành lập bộ hồ sơ hoàn thuế như đã nêu ở trên. Hiện nay, hầu hết các doanh nghiệp đều nộp hồ sơ hoàn thuế qua mạng tại Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế.
Bước 2: Cơ quan thuế tiếp nhận và xử lý hồ sơ
Sau khi nhận được hồ sơ, cơ quan thuế sẽ gửi thông báo chấp nhận hồ sơ (Mẫu 01/TB-HT) cho doanh nghiệp trong vòng 3 ngày làm việc. Cơ quan thuế sẽ tiến hành phân loại hồ sơ thuộc diện “hoàn thuế trước, kiểm tra sau” hoặc “kiểm tra trước, hoàn thuế sau” dựa trên lịch sử tuân thủ pháp luật thuế của doanh nghiệp.
Bước 3: Thời hạn giải quyết hoàn thuế GTGT theo quy định mới nhất
Nắm rõ thời hạn giải quyết hoàn thuế GTGT là rất quan trọng để doanh nghiệp theo dõi tiến độ.
- Đối với hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau: Thời hạn là 06 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan thuế có thông báo chấp nhận hồ sơ.
- Đối với hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau: Thời hạn là 40 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan thuế có thông báo chấp nhận hồ sơ.
Bước 4: Nhận quyết định hoàn thuế và tiền hoàn thuế từ Kho bạc Nhà nước
Nếu hồ sơ hợp lệ, cơ quan thuế sẽ ban hành quyết định hoàn thuế (hoặc quyết định hoàn thuế kiêm bù trừ khoản thu ngân sách nhà nước). Dựa trên quyết định này, Kho bạc Nhà nước sẽ thực hiện lệnh chi tiền và chuyển số tiền thuế được hoàn vào tài khoản của doanh nghiệp.
Những lưu ý quan trọng và cách tính số thuế được hoàn
Để đảm bảo quyền lợi và tránh rủi ro, doanh nghiệp cần lưu ý một số điểm quan trọng trong quá trình đề nghị hoàn thuế.
Cách tính số thuế GTGT đầu vào hàng nhập khẩu được hoàn
Số thuế GTGT đầu vào được hoàn được xác định dựa trên số thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu mà chưa được khấu trừ hết. Công thức cơ bản là:
Số thuế GTGT đầu vào được hoàn = (Doanh thu hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu / Tổng doanh thu trong kỳ) x Tổng số thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ trong kỳ
Lưu ý rằng số thuế được hoàn không vượt quá số thuế GTGT đầu vào đã kê khai.
Phân biệt giữa khấu trừ thuế và hoàn thuế GTGT
Khấu trừ thuế là việc doanh nghiệp lấy số thuế GTGT đầu vào để trừ vào số thuế GTGT đầu ra phải nộp hàng tháng hoặc hàng quý. Đây là nghiệp vụ kế toán thường xuyên.
Hoàn thuế GTGT chỉ xảy ra khi số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết sau một khoảng thời gian nhất định (thường là 12 tháng liên tục hoặc một quý) hoặc trong các trường hợp đặc biệt (dự án đầu tư, hàng xuất khẩu) theo quy định của pháp luật.
Rủi ro và sai sót thường gặp khiến hồ sơ hoàn thuế bị từ chối
Tại Luật Dân Việt, với kinh nghiệm hỗ trợ nhiều doanh nghiệp, chúng tôi nhận thấy một số sai sót phổ biến khiến hồ sơ bị từ chối hoặc kéo dài thời gian xử lý:
- Hồ sơ không đầy đủ, thiếu các chứng từ quan trọng như chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.
- Thông tin trên các chứng từ không khớp nhau (ví dụ: tên hàng trên hợp đồng, tờ khai hải quan, hóa đơn khác nhau).
- Kê khai sai trên Mẫu 01/HT.
- Doanh nghiệp thuộc nhóm có rủi ro cao về thuế, bị xếp vào diện kiểm tra trước hoàn thuế sau.
- Sử dụng hóa đơn GTGT bất hợp pháp.
Hoàn thuế GTGT hàng nhập khẩu là một nghiệp vụ phức tạp nhưng mang lại lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp. Việc nắm vững các trường hợp được hoàn thuế, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ hợp lệ và tuân thủ đúng quy trình không chỉ giúp doanh nghiệp nhận lại tiền thuế nhanh chóng mà còn tránh được các rủi ro pháp lý, đảm bảo hoạt động kinh doanh diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.
Nếu bạn cần tư vấn chi tiết về hồ sơ hoặc gặp khó khăn trong quá trình thực hiện thủ tục hoàn thuế GTGT, hãy liên hệ ngay với đội ngũ chuyên gia của chúng tôi tại Luật Dân Việt để được hỗ trợ chuyên nghiệp và nhanh chóng!
Thông tin liên hệ Luật Dân Việt:
- Hà Nội: 219 Trung Kính, Yên Hoà, Hà Nội & Toà HH2, FLC Garden City, Đại Mỗ, Hà Nội
- Email: tuvanluatdanviet@gmail.com
- Hotline: 0858.111.929
Luật Dân Việt – Hỗ trợ xử lý hồ sơ hoàn thuế GTGT nhập khẩu, tư vấn chứng từ hải quan hợp lệ.










