Hoàn thuế GTGT hàng hóa, dịch vụ mua trong nước từ viện trợ quốc tế cứu trợ thiên tai

Nội dung chính

Các tổ chức, cá nhân sử dụng nguồn tiền viện trợ quốc tế khẩn cấp để mua sắm hàng hóa, dịch vụ phục vụ công tác cứu trợ và khắc phục hậu quả thiên tai tại Việt Nam có thể được hoàn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa, dịch vụ mua trong nước bằng nguồn tiền viện trợ quốc tế khẩn cấp để cứu trợ và khắc phục hậu quả thiên tai tại Việt Nam. Đây là chính sách nhân đạo của nhà nước nhằm tối ưu hóa giá trị của nguồn viện trợ, đảm bảo nguồn lực được sử dụng hiệu quả nhất cho người dân vùng bị ảnh hưởng. Bài viết này sẽ là kim chỉ nam chi tiết, giúp bạn nắm vững các quy định và hoàn tất thủ tục một cách nhanh chóng, chính xác.

Chính sách này không chỉ thể hiện tính nhân văn mà còn là một công cụ tài chính quan trọng, giúp gia tăng trực tiếp lượng hàng hóa và dịch vụ đến tay người cần giúp đỡ. Tuy nhiên, để quy trình diễn ra suôn sẻ, các tổ chức cần hiểu rõ các quy định pháp lý, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và tuân thủ đúng trình tự thủ tục.

Điều kiện và Đối tượng nào được hoàn thuế GTGT từ nguồn viện trợ khẩn cấp?

Để được hoàn thuế GTGT, các chương trình, dự án và tổ chức thực hiện phải đáp ứng các tiêu chí cụ thể về đối tượng và điều kiện do pháp luật thuế Việt Nam quy định. Việc xác định chính xác mình có thuộc diện được hoàn thuế hay không là bước đầu tiên và quan trọng nhất.

Đối tượng áp dụng: Ai là người được hoàn thuế?

Theo quy định của Luật Thuế GTGT và các văn bản hướng dẫn, đối tượng được hoàn thuế GTGT trong trường hợp này bao gồm:

Tổ chức ở Việt Nam sử dụng tiền viện trợ không hoàn lại, viện trợ nhân đạo: Các tổ chức này sử dụng nguồn tiền của các tổ chức, cá nhân nước ngoài để mua hàng hóa, dịch vụ tại Việt Nam nhằm phục vụ cho các chương trình, dự án viện trợ không hoàn lại, viện trợ nhân đạo.
Chủ chương trình, dự án sử dụng vốn ODA không hoàn lại: Các chủ dự án này được hoàn lại số thuế GTGT đã trả khi mua hàng hóa, dịch vụ trong nước để thực hiện dự án.
Nhà tài trợ trực tiếp quản lý dự án ODA không hoàn lại: Trong trường hợp nhà tài trợ trực tiếp quản lý việc thực hiện dự án, họ cũng là đối tượng được hoàn lại số thuế GTGT đã trả.
Nhà thầu chính của dự án ODA không hoàn lại: Nhà thầu chính có thể được hoàn thuế GTGT đầu vào nếu hợp đồng ký với chủ dự án có giá không bao gồm thuế GTGT và dự án không được ngân sách nhà nước cấp vốn đối ứng để trả thuế.

Các đối tượng này có thể là các tổ chức phi chính phủ (NGOs), các tổ chức quốc tế, ban quản lý dự án, và các cơ quan được giao nhiệm vụ thực hiện hoạt động cứu trợ khẩn cấp và khắc phục hậu quả thiên tai.

Các điều kiện tiên quyết để được xét hoàn thuế GTGT

Không phải mọi khoản chi tiêu từ nguồn viện trợ đều tự động được hoàn thuế. Để được chấp thuận, các tổ chức phải đảm bảo đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:

Nguồn vốn viện trợ hợp lệ: Nguồn tiền sử dụng phải là vốn Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) không hoàn lại, hoặc các khoản viện trợ không hoàn lại, viện trợ nhân đạo từ các tổ chức, cá nhân nước ngoài.
Mục đích sử dụng: Hàng hóa, dịch vụ được mua phải trực tiếp phục vụ cho chương trình, dự án viện trợ không hoàn lại, viện trợ nhân đạo tại Việt Nam, đặc biệt là các hoạt động cứu trợ khẩn cấp và khắc phục hậu quả thiên tai.
Không được Ngân sách Nhà nước cấp vốn trả thuế: Một điều kiện quan trọng là dự án không được Ngân sách Nhà nước (NSNN) cấp vốn đối ứng để thanh toán phần thuế GTGT. Nếu NSNN đã cấp kinh phí cho phần thuế này, tổ chức sẽ không được hoàn thuế.
Hóa đơn, chứng từ hợp lệ: Mọi giao dịch mua sắm phải có hóa đơn GTGT hợp pháp. Các chứng từ thanh toán phải tuân thủ quy định, ưu tiên thanh toán không dùng tiền mặt cho các hóa đơn có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên.
Hạch toán riêng: Các tổ chức phải hạch toán riêng số thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ mua bằng nguồn vốn ODA không hoàn lại. Nếu không thể hạch toán riêng, số thuế này sẽ không được hoàn.

Hướng dẫn chi tiết Hồ sơ và Quy trình hoàn thuế GTGT mới nhất

Sau khi đã xác định đủ điều kiện, bước tiếp theo là chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ và thực hiện đúng quy trình tại cơ quan thuế. Với kinh nghiệm hỗ trợ nhiều khách hàng là các tổ chức quốc tế và phi chính phủ, Luật Dân Việt nhận thấy đây là giai đoạn đòi hỏi sự cẩn trọng và chính xác tuyệt đối.

Danh mục hồ sơ cần chuẩn bị đầy đủ

Một bộ hồ sơ đầy đủ và hợp lệ theo quy định tại Thông tư 80/2021/TT-BTC là yếu tố quyết định đến thời gian xử lý yêu cầu hoàn thuế. Hồ sơ bao gồm:

Giấy đề nghị hoàn trả khoản thu Ngân sách nhà nước: Sử dụng Mẫu số 01/ĐNHT ban hành kèm theo Phụ lục I Thông tư 80/2021/TT-BTC.
Bảng kê hoá đơn, chứng từ hàng hoá, dịch vụ mua vào: Sử dụng Mẫu số 01-1/HT ban hành kèm theo Thông tư.
Văn bản phê duyệt chương trình, dự án: Bản sao Quyết định phê duyệt Văn kiện dự án hoặc Quyết định đầu tư chương trình của cấp có thẩm quyền. Đối với các lần hoàn thuế sau, chỉ cần nộp lần đầu.
Văn bản xác nhận của cơ quan chủ quản: Văn bản này xác nhận hình thức cung cấp dự án là ODA không hoàn lại và dự án không được NSNN cấp vốn đối ứng để trả thuế GTGT.
Giấy đề nghị xác nhận chi phí hợp lệ (đối với chi sự nghiệp) hoặc Giấy đề nghị thanh toán vốn đầu tư (đối với chi đầu tư): Theo quy định tại Nghị định số 56/2020/NĐ-CP và Nghị định số 11/2020/NĐ-CP.
Hợp đồng ký kết với các nhà cung cấp (bản sao).
Chứng từ thanh toán qua ngân hàng (bản sao).

Tại Luật Dân Việt, chúng tôi khuyên các tổ chức nên số hóa và lưu trữ cẩn thận tất cả các giấy tờ này để tiện cho việc đối chiếu và nộp hồ sơ.

Trình tự các bước thực hiện thủ tục hoàn thuế tại cơ quan thuế

Quy trình hoàn thuế được thực hiện theo các bước chuẩn do Luật Quản lý thuế và các thông tư hướng dẫn quy định.

Bước 1: Chuẩn bị và Nộp hồ sơ
Tổ chức tập hợp đầy đủ các giấy tờ theo danh mục nêu trên. Hồ sơ có thể được nộp trực tiếp tại cơ quan thuế quản lý trực tiếp hoặc gửi qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế.

Bước 2: Tiếp nhận và xử lý hồ sơ của Cơ quan Thuế
Sau khi nhận hồ sơ, cơ quan thuế sẽ gửi Thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ (Mẫu số 01/TB-HT).
Trong thời hạn 03 ngày làm việc, cơ quan thuế sẽ xem xét tính hợp lệ của hồ sơ:

Nếu hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan thuế sẽ gửi Thông báo chấp nhận hồ sơ (Mẫu số 02/TB-HT).
Nếu hồ sơ chưa đầy đủ, cơ quan thuế sẽ gửi thông báo yêu cầu bổ sung.

Bước 3: Phân loại và giải quyết hồ sơ
Hồ sơ hoàn thuế được phân thành hai loại:

Hoàn thuế trước, kiểm tra sau: Áp dụng cho người nộp thuế có lịch sử chấp hành tốt pháp luật về thuế trong 2 năm liên tục và không thuộc đối tượng rủi ro cao. Thời gian giải quyết là 06 ngày làm việc kể từ ngày có thông báo chấp nhận hồ sơ.
Kiểm tra trước, hoàn thuế sau: Áp dụng cho các trường hợp hoàn thuế lần đầu hoặc các trường hợp có dấu hiệu rủi ro. Thời gian giải quyết là 40 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ.

Bước 4: Ban hành Quyết định hoàn thuế
Căn cứ kết quả kiểm tra, cơ quan thuế sẽ ban hành Quyết định hoàn thuế (Mẫu 01/QĐHT) hoặc Quyết định hoàn thuế kiêm bù trừ thu ngân sách nhà nước, hoặc Thông báo về việc không được hoàn thuế (nếu hồ sơ không đủ điều kiện). Kho bạc Nhà nước sẽ thực hiện chi trả tiền hoàn thuế cho tổ chức.

Cơ sở pháp lý và những câu hỏi thường gặp (FAQs)

Để thực hiện đúng quy trình, việc nắm vững các văn bản pháp luật và hiểu rõ các tình huống thường gặp là vô cùng cần thiết.

Các văn bản pháp luật quan trọng cần nắm vững

Hoạt động hoàn thuế GTGT cho viện trợ nhân đạo được điều chỉnh bởi một hệ thống các văn bản pháp luật sau:

Luật Thuế giá trị gia tăng (hiện hành là Luật số 13/2008/QH12 và các luật sửa đổi, bổ sung).
Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14.
Nghị định số 209/2013/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều Luật Thuế GTGT.
Thông tư số 219/2013/TT-BTC hướng dẫn thi hành Luật Thuế GTGT.
Thông tư số 80/2021/TT-BTC hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Quản lý thuế và Nghị định số 126/2020/NĐ-CP.

Việc tham chiếu trực tiếp đến các văn bản này sẽ giúp đảm bảo tính chính xác và pháp lý cho hồ sơ của bạn.

Giải đáp các vướng mắc thường gặp khi làm thủ tục

1. Hàng hóa viện trợ thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT thì có được hoàn thuế không?
Đây là một điểm cần làm rõ. Hàng hóa thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT khi bán ra (ví dụ, hàng bán trực tiếp cho dự án để viện trợ nhân đạo và trên hóa đơn ghi rõ không tính thuế GTGT) thì sẽ không có thuế GTGT đầu ra và doanh nghiệp bán hàng cũng không được khấu trừ thuế đầu vào. Việc hoàn thuế ở đây áp dụng cho trường hợp tổ chức dùng tiền viện trợ để mua hàng hóa, dịch vụ trên thị trường Việt Nam mà trên hóa đơn có tính thuế GTGT.

2. Thời gian giải quyết hồ sơ hoàn thuế mất bao lâu?
Theo quy định, thời gian giải quyết là 06 ngày làm việc đối với hồ sơ “hoàn trước, kiểm sau” và 40 ngày làm việc đối với hồ sơ “kiểm trước, hoàn sau”, kể từ ngày cơ quan thuế ra thông báo chấp nhận hồ sơ hợp lệ.

3. Nếu dự án có cả vốn viện trợ và vốn đối ứng trong nước thì hoàn thuế thế nào?
Trường hợp này, tổ chức phải hạch toán riêng phần chi tiêu sử dụng từ nguồn vốn viện trợ không hoàn lại. Chỉ phần thuế GTGT tương ứng với các chi tiêu từ nguồn vốn này và đáp ứng đủ điều kiện mới được xem xét hoàn thuế.

4. Có bắt buộc phải thanh toán qua ngân hàng không?
Có. Để được khấu trừ và hoàn thuế GTGT, các hóa đơn có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên bắt buộc phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt. Đây là quy định nhằm đảm bảo tính minh bạch của các giao dịch.

Việc hoàn thuế GTGT cho hàng hóa mua từ nguồn viện trợ quốc tế là một chính sách thiết thực, thể hiện sự hỗ trợ của nhà nước đối với các hoạt động nhân đạo. Nắm rõ đối tượng, điều kiện và chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ, hợp lệ theo hướng dẫn là chìa khóa để quy trình diễn ra thuận lợi. Điều này giúp nguồn lực cứu trợ được sử dụng một cách trọn vẹn và hiệu quả nhất, góp phần xoa dịu nỗi đau và mất mát do thiên tai gây ra. Quy trình hoàn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa, dịch vụ mua trong nước bằng nguồn tiền viện trợ quốc tế khẩn cấp để cứu trợ và khắc phục hậu quả thiên tai tại Việt Nam tuy có nhiều bước nhưng hoàn toàn có thể thực hiện thành công nếu có sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

Để đảm bảo quy trình hoàn thuế diễn ra nhanh chóng và tránh các sai sót pháp lý, hãy liên hệ ngay với đội ngũ chuyên gia về thuế của chúng tôi tại Luật Dân Việt để được tư vấn và hỗ trợ chuyên sâu!
Thông tin liên hệ Luật Dân Việt – Tư vấn pháp lý hàng đầu Việt Nam: