Bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là “của để dành” của không ít người khi về già.Vậy, tham gia BHXH tự nguyện có được hưởng lương hưu?
Câu hỏi: Tôi năm nay 57 tuổi làm công việc tự do và chưa từng tham gia BHXH. Xin hỏi, nay tôi muốn tham gia BHXH tự nguyện có được không? Nếu được tham gia phải đóng góp thế nào và tôi có được hưởng lương hưu theo bảo hiểm? – Văn Hoàng (Cầu Giấy).
Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình.
Mức đóng và phương thức đóng BHXH tự nguyện thế nào?
Căn cứ quy định tại khoản 4 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Như vậy, đối tượng tham gia BHXH tự nguyện không bị giới hạn về độ tuổi tham gia, công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc thì được tham gia BHXH tự nguyện.
Theo đó, mức đóng và phương thức đóng được xác định như sau:
– Mức đóng BHXH tự nguyện:
Theo khoản 1 Điều 87 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, mức đóng BHXH tự nguyện bằng 22% mức thu nhập do mình lựa chọn.
Mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn (700.000 đồng) và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở (từ ngày 01/7/2019, mức lương cơ sở là 1,49 triệu đồng/tháng theo quy định của Nghị định 38/2019 do đó 20 lần mức lương cơ sở là 29.800.000 đồng).
(Từ năm 2022, hộ nghèo khu vực nông thôn có thu nhập bình quân đầu người/tháng từ 1,5 triệu đồng trở xuống).
Do vậy, ở thời điểm hiện tại, mức đóng BHXH tự nguyện thấp nhất là 154.000 đồng/tháng và mức đóng cao nhất là 6.116.000 đồng/tháng.
– Phương thức đóng BHXH tự nguyện
Theo Điều 9 Nghị định 134/2015/NĐ-CP, hiện nay có 06 phương thức đóng BHXH tự nguyện gồm:
– Đóng hàng tháng;
– Đóng 03 tháng một lần;
– Đóng 06 tháng một lần;
– Đóng 12 tháng một lần;
– Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 05 năm một lần;
– Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người đã đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng thời gian đóng còn thiếu không quá 10 năm.
Người đang tham gia có thể thay đổi phương thức đóng hoặc mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng.
Đóng BHXH tự nguyện có được hưởng lương hưu không? (Ảnh minh họa)
Xem thêm: Bảo hiểm xã hội bắt buộc là gì? Những ai phải tham gia?
Đóng BHXH tự nguyện có được hưởng lương hưu không?
– Về điều kiện hưởng lương hưu:
Căn cứ quy định tại Điều 73 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động được hưởng lương hưu khi đủ điều kiện:
+ Về tuổi đời đối với nam là đủ 60 tuổi, nữ là đủ 55 tuổi (từ năm 2021 tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ).
+ Có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên, trường hợp người lao động đã đủ điều kiện về tuổi nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng cho đến khi đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
Theo quy định trên, trường hợp của bạn năm nay 57 tuổi nên tham gia ngay BHXH tự nguyện liên tục cho đến khi đủ 10 năm đóng BHXH. Sau đó sẽ được đóng tiếp một lần cho 10 năm còn thiếu và được hưởng lương hưu ngay tháng liền kề tháng đóng đủ 20 năm tham gia BHXH.
– Chế độ hưu trí khi tham gia BHXH tự nguyện
Lương hưu hàng tháng (Điều 74 Luật Bảo hiểm xã hội 2014):
Mức lương = Tỷ lệ hưởng x Bình quân thu nhập tháng đóng BHXH
Mua BHXH tự nguyện ở đâu?
Theo quy định tại điểm 1.1 khoản 1 Điều 3 Quyết định 959/QĐ-BHXH, người tham gia có thể mua BHXH tự nguyện tại cơ quan BHXH cấp huyện nơi cư trú (nơi tạm trú hoặc thường trú).
Tóm lại, bạn hoàn toàn có thể tham gia BHXH tự nguyện với mức đóng do mình lực chọn. Khi đủ điều kiện về độ tuổi và thời gian đóng BHXH sẽ được hưởng lương hưu theo những căn cứ trên.
