Năm 2025 được dự báo sẽ mang đến những thay đổi bước ngoặt trong quy định về Thỏa thuận giá trước (APA), đặc biệt là với sự ra đời của các văn bản pháp lý mới, tạo ra cơ hội và thách thức lớn cho doanh nghiệp FDI tại Việt Nam. Việc chủ động sửa đổi APA không chỉ là yêu cầu tuân thủ bắt buộc khi có thay đổi trọng yếu, mà còn là chiến lược thông minh giúp doanh nghiệp tối ưu hóa thuế chuyển giá, giảm thiểu rủi ro bị truy thu và phạt, đảm bảo sự ổn định trong môi trường kinh doanh đầy biến động.
Khi nào doanh nghiệp FDI bắt buộc phải sửa đổi APA?
Thỏa thuận giá trước (APA) là một công cụ hữu hiệu giúp doanh nghiệp và cơ quan thuế thống nhất trước về phương pháp xác định giá cho các giao dịch liên kết. Tuy nhiên, một APA đã ký không có giá trị vĩnh viễn. Doanh nghiệp FDI phải tiến hành sửa đổi thỏa thuận APA hoặc bổ sung APA khi phát sinh một trong các trường hợp sau đây.
Thay đổi trọng yếu trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
Khi cấu trúc vận hành, mô hình kinh doanh hoặc chuỗi cung ứng của doanh nghiệp có sự thay đổi đáng kể so với những gì đã được mô tả và thỏa thuận trong APA, việc điều chỉnh APA là cần thiết.
Các thay đổi trọng yếu có thể bao gồm:
- Tái cấu trúc doanh nghiệp, sáp nhập hoặc chia tách.
- Phát triển dòng sản phẩm, dịch vụ mới có ảnh hưởng lớn đến cơ cấu doanh thu, chi phí.
- Thay đổi nhà cung cấp chính, thị trường tiêu thụ chủ chốt hoặc quy trình sản xuất cốt lõi.
- Biến động lớn về chức năng, tài sản và rủi ro của các bên liên kết.
Những thay đổi này có thể làm cho các giả định và điều kiện ban đầu của APA không còn phù hợp, dẫn đến rủi ro sai lệch trong nghĩa vụ thuế.
Biến động lớn từ môi trường pháp lý và chính sách thuế 2025
Môi trường pháp lý và chính sách thuế tại Việt Nam cũng như trên toàn cầu luôn vận động. Năm 2025 dự kiến sẽ có nhiều cập nhật quan trọng, ví dụ như quy định mới về thuế tối thiểu toàn cầu hay các sửa đổi, bổ sung của Nghị định 132/2020/NĐ-CP về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết.
Khi các quy định pháp luật mà APA dựa trên bị thay đổi hoặc có quy định mới ảnh hưởng trực tiếp đến phương pháp xác định giá, doanh nghiệp bắt buộc phải đề nghị sửa đổi APA để đảm bảo tính tuân thủ.
Thay đổi về phương pháp xác định giá giao dịch liên kết đã thỏa thuận
APA được xây dựng dựa trên một phương pháp xác định giá cụ thể (ví dụ: phương pháp so sánh giá giao dịch độc lập, phương pháp giá bán lại, v.v.). Nếu trong quá trình hoạt động, các dữ liệu so sánh độc lập không còn phù hợp hoặc có một phương pháp khác tỏ ra đáng tin cậy hơn, doanh nghiệp cần trao đổi với cơ quan thuế để điều chỉnh APA.
Việc này đảm bảo rằng giá trị giao dịch liên kết luôn phản ánh đúng nguyên tắc giá thị trường, phù hợp với thông lệ quốc tế và quy định của Việt Nam.
Hết thời hạn hiệu lực của APA đã ký kết
Một APA thường có hiệu lực trong một khoảng thời gian nhất định, thông thường là từ 3 đến 5 năm. Khi APA sắp hết hạn, doanh nghiệp có hai lựa chọn: ký kết một APA hoàn toàn mới hoặc đề nghị gia hạn, sửa đổi APA hiện tại. Đây là thời điểm “vàng” để rà soát lại toàn bộ các điều khoản, cập nhật những thay đổi của thực tế kinh doanh và môi trường pháp lý để có một thỏa thuận tối ưu hơn cho giai đoạn tiếp theo.
Quy trình sửa đổi APA theo quy định mới nhất 2025 – Hướng dẫn chi tiết cho doanh nghiệp FDI
Quy trình sửa đổi APA về cơ bản tuân theo các bước tương tự như khi ký kết lần đầu, nhưng có thể được tinh gọn hơn nếu các thay đổi không quá phức tạp. Dựa trên các quy định hiện hành như Thông tư 45/2021/TT-BTC và định hướng chính sách mới, quy trình dự kiến cho năm 2025 sẽ bao gồm các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ đề nghị sửa đổi, bổ sung APA
Doanh nghiệp cần chuẩn bị một bộ hồ sơ sửa đổi APA đầy đủ và thuyết phục, trình lên Tổng cục Thuế. Hồ sơ thường bao gồm:
- Đơn đề nghị sửa đổi, bổ sung APA, nêu rõ lý do và nội dung cần điều chỉnh.
- Bản sao APA đã ký kết và các phụ lục liên quan.
- Tài liệu, báo cáo phân tích chi tiết về các thay đổi trọng yếu (về hoạt động kinh doanh, môi trường pháp lý…).
- Dữ liệu so sánh, phân tích mới để chứng minh cho phương pháp xác định giá được đề xuất sửa đổi.
- Dự thảo các nội dung, điều khoản cần sửa đổi trong APA.
Bước 2: Cơ quan thuế thẩm định hồ sơ và tiến hành tham vấn
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Tổng cục Thuế sẽ tiến hành thẩm định. Cơ quan thuế sẽ đánh giá tính hợp lý, hợp pháp của các đề nghị sửa đổi. Trong giai đoạn này, cơ quan thuế có thể yêu cầu doanh nghiệp giải trình, cung cấp thêm thông tin, tài liệu. Các buổi tham vấn, trao đổi trực tiếp giữa hai bên sẽ được tổ chức để làm rõ các vấn đề.
Bước 3: Đàm phán và thống nhất nội dung sửa đổi APA
Đây là giai đoạn quan trọng nhất. Doanh nghiệp và cơ quan thuế sẽ cùng nhau đàm phán để đi đến thống nhất cuối cùng về các nội dung sửa đổi. Đối với APA song phương hoặc đa phương, quá trình này còn có sự tham gia của cơ quan thuế nước ngoài. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng và lập luận vững chắc sẽ là chìa khóa để đạt được một thỏa thuận có lợi.
Bước 4: Ký kết và ban hành APA đã được sửa đổi
Sau khi các bên đạt được sự đồng thuận, nội dung sửa đổi sẽ được chính thức hóa. Bộ trưởng Bộ Tài chính hoặc người được ủy quyền sẽ ký kết văn bản APA đã sửa đổi. APA sửa đổi sẽ có hiệu lực pháp lý và là cơ sở để doanh nghiệp kê khai, nộp thuế trong giai đoạn tiếp theo, thay thế cho các điều khoản tương ứng trong APA cũ.
Lợi ích vượt trội khi chủ động sửa đổi APA và rủi ro nếu chậm trễ
Việc chủ động sửa đổi APA không chỉ là nghĩa vụ mà còn mang lại nhiều lợi ích chiến lược cho doanh nghiệp FDI, đồng thời giúp phòng tránh những rủi ro đáng kể.
Lợi ích: Minh bạch hóa nghĩa vụ thuế và tránh đánh thuế hai lần
Một APA được cập nhật phù hợp với thực tế sẽ tạo ra một khung pháp lý rõ ràng, minh bạch về nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp. Điều này giúp loại bỏ những tranh cãi không đáng có với cơ quan thuế và đặc biệt quan trọng trong việc phòng tránh rủi ro bị đánh thuế hai lần – một vấn đề nhức nhối trong kế toán thuế quốc tế.
Lợi ích: Giảm chi phí tuân thủ và tiết kiệm nguồn lực cho thanh tra thuế
Khi đã có một APA hiệu lực, doanh nghiệp sẽ được miễn trừ khỏi các cuộc thanh tra, kiểm tra về thuế chuyển giá đối với các giao dịch thuộc phạm vi của APA. Điều này giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể thời gian, chi phí và nguồn nhân lực cho việc chuẩn bị hồ sơ, giải trình, theo đó có thể tập trung vào hoạt động sản xuất kinh doanh cốt lõi.
Rủi ro: Nguy cơ bị ấn định thuế và xử phạt hành chính
Nếu doanh nghiệp không chủ động sửa đổi APA khi có các thay đổi trọng yếu, thỏa thuận cũ có thể bị cơ quan thuế coi là vô hiệu. Khi đó, doanh nghiệp có nguy cơ bị ấn định lại số thuế phải nộp cho các năm tài chính liên quan, đi kèm với các khoản phạt chậm nộp và phạt vi phạm hành chính với số tiền rất lớn.
Rủi ro: Tranh chấp kéo dài với cơ quan thuế, ảnh hưởng môi trường đầu tư
Việc để xảy ra tranh chấp về thuế chuyển giá thường rất phức tạp và tốn kém, có thể kéo dài trong nhiều năm. Điều này không chỉ gây tổn thất tài chính mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của doanh nghiệp và mối quan hệ với cơ quan quản lý thuế, tác động xấu đến môi trường đầu tư nói chung.
Giải pháp tối ưu và những lưu ý “vàng” cho doanh nghiệp FDI
Để quy trình sửa đổi APA diễn ra thuận lợi và hiệu quả, tại Luật Dân Việt, với kinh nghiệm hỗ trợ nhiều khách hàng là doanh nghiệp FDI, chúng tôi khuyến nghị các doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị chủ động và chiến lược.
Chủ động rà soát các điều kiện đã ký kết trong APA so với thực tế
Doanh nghiệp không nên chờ đến khi APA hết hạn mới rà soát. Thay vào đó, cần thiết lập một cơ chế theo dõi và đánh giá định kỳ (hàng năm) các điều kiện của APA so với thực tế hoạt động và những thay đổi của môi trường pháp lý. Việc này giúp phát hiện sớm các yếu tố cần điều chỉnh và có sự chuẩn bị kịp thời.
Xây dựng bộ hồ sơ sửa đổi APA vững chắc, đầy đủ và thuyết phục
Chất lượng của hồ sơ sửa đổi APA quyết định phần lớn sự thành công của quá trình đàm phán. Hồ sơ cần được trình bày logic, các phân tích phải sâu sắc, và dữ liệu chứng minh phải đáng tin cậy. Chúng tôi nhận thấy rằng một bộ hồ sơ được chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ tạo ấn tượng tốt và sự tin tưởng từ phía cơ quan thuế, giúp quá trình thẩm định và đàm phán diễn ra nhanh chóng hơn.
Tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tư vấn thuế quốc tế
Quy trình sửa đổi thỏa thuận APA đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về cả luật pháp Việt Nam, thông lệ quốc tế (hướng dẫn của OECD) và kỹ năng đàm phán với cơ quan thuế. Việc hợp tác với một đơn vị tư vấn chuyên nghiệp như Luật Dân Việt sẽ giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược tối ưu, chuẩn bị hồ sơ một cách bài bản và đại diện cho doanh nghiệp trong các buổi làm việc với Tổng cục Thuế.
Việc sửa đổi APA theo quy định mới năm 2025 là một quy trình đòi hỏi sự chủ động, cẩn trọng và am hiểu sâu sắc về chính sách thuế. Đối với các doanh nghiệp FDI, đây không chỉ là nghĩa vụ mà còn là cơ hội để khẳng định tính minh bạch, tối ưu hóa chi phí và xây dựng mối quan hệ hợp tác bền vững với cơ quan thuế, từ đó tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài tại thị trường Việt Nam.
Liên hệ ngay với đội ngũ chuyên gia của chúng tôi tại Luật Dân Việt để được tư vấn chi tiết về quy trình sửa đổi APA và xây dựng chiến lược thuế chuyển giá hiệu quả nhất cho doanh nghiệp của bạn trong năm 2025!
Luật Dân Việt – Tư vấn pháp lý hàng đầu Việt Nam
Chuyên tư vấn thành lập công ty, đầu tư nước ngoài, sở hữu trí tuệ, kế toán thuế và cung cấp dịch vụ luật sư tư vấn tranh tụng tại tòa.
Thông tin liên hệ:
- Hà Nội:
- 219 Trung Kính, Yên Hoà, Hà Nội
- Toà HH2, FLC Garden City, Đại Mỗ, Hà Nội
- Email: tuvanluatdanviet@gmail.com
- Hotline: 0858.111.929
Luật Dân Việt – Tư vấn lập hồ sơ sửa đổi APA, làm việc với cơ quan thuế chuyên ngành.
