Có 02 phương pháp tính thuế giá trị gia tăng (sau đây gọi tắt là GTGT), đó là:
– Phương pháp tính trực tiếp, bao gồm: tính bằng tỷ lệ % nhân với doanh thu và tính bằng GTGT nhân với thuế suất thuế GTGT (chỉ áp dụng với hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý)
– Phương pháp khấu trừ thuế.
Các doanh nghiệp mới thành lập thì thuộc đối tượng áp dụng phương pháp trực tiếp tính bằng tỷ lệ % nhân với doanh thu; Tuy nhiên, nếu thuộc các trường hợp sau đây thì doanh nghiệp có thể tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế:
1. Doanh nghiệp mới thành lập từ dự án đầu tư của cơ sở kinh doanh đang hoạt động nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ.
2. Doanh nghiệp mới thành lập có thực hiện đầu tư, mua sắm, nhận góp vốn bằng tài sản cố định, máy móc, thiết bị, công cụ, dụng cụ hoặc có hợp đồng thuê địa điểm kinh doanh.
Ngoài ra, đối với các doanh nghiệp đã hoạt động được một thời gian là đối tượng phải áp dụng phương pháp trực tiếp thì cũng có thể đăng ký áp dụng phương pháp khấu trừ thuế nếu thuộc các đối tượng sau:
– Doanh nghiệp đang hoạt động có doanh thu hàng năm từ bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ chịu thuế GTGT dưới một tỷ đồng đã thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, sổ sách, hóa đơn, chứng từ theo quy định.
– Doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam theo hợp đồng nhà thầu, hợp đồng nhà thầu phụ.
Trước đây, để đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế; thì, trước thời hạn nộp tờ khai thuế GTGT quý đầu tiên, doanh nghiệp phải nộp Thông báo áp dụng phương pháp tính thuế giá trị gia tăng (Mẫu 06/GTGT ban hành kèm theo Thông tư 156/2013/TT-BTC – thường hay được gọi là Mẫu 06/GTGT) đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp.
Nhưng hiện nay (kể từ ngày 05.11.2017), doanh nghiệp thuộc các trường hợp nêu trên sẽ không phải nộp Mẫu 06/GTGT để đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ nữa.
Thay vào đó, cơ quan thuế quản lý trực tiếp sẽ căn cứ vào loại tờ khai thuế GTGT mà doanh nghiệp nộp ở kỳ khai thuế GTGT quý đầu tiên để xác định doanh nghiệp áp dụng phương pháp tính thuế nào; cụ thể:
– Áp dụng phương pháp khấu trừ thuế, thì doanh nghiệp sử dụng Tờ khai thuế GTGT số 01/GTGT ; hoặc, Tờ khai thuế GTGT số 02/GTGT nếu có dự án đầu tư.
– Vẫn áp dụng phương pháp tính trực tiếp, thì doanh nghiệp sử dụng Tờ khai thuế GTGT số 04/GTGT; hoặc, Tờ khai thuế GTGT số 03/GTGT nếu có hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý.
Lưu ý:
Doanh nghiệp không phải nộp kèm các hồ sơ, giấy tờ chứng minh bên mình thuộc các đối tượng được đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế; mà thay vào đó, phải lưu giữ và xuất trình cho cơ quan thuế khi có yêu cầu.
Doanh nghiệp nếu có hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý; thì, phải hạch toán riêng hoạt động này để nộp thuế theo phương pháp trực tiếp tính bằng GTGT nhân với thuế suất thuế GTGT.
